Poem logo
Poem logo

dao phat: con duong pha chap, vo mon

Tac gia: Here & Now
Dao Phat khong la ton giao, triet ly, tam ly, khoa hoc, tuy co ve gan nhung thu do. Co the nhin Dao Phat (DP) theo the dung rat rieng, rat doc dao: DP la con duong PHA CHAP, tuc buong xa su no le sau xa noi tam, nho the, di den giai thoat, dat den Binh An (song trong Su that).

Giao ly can ban cua DP la TU DIEU DE, bon su that nhiem mau. Kho De co nguyen nhan la Tap De. Tap De la su that moi con nguoi deu co nguon nang luong ‘du doi’ den noi luon thu tich, bam viu, kiem chac; nguoc lai la phong ve, gian du, tuc buc, bat man; va sau xa hon het, ngu muoi, u toi, nhin lam, vo minh.

DP la con duong tim den Binh An Tuyet Doi, Diet De, thuc trang ‘Niet-ban’. Nhung muon Binh An (an tinh) thi phai di vao con duong pha chap, tuc Dao De, gom Bat Chanh Dao, ma tam diem la CHANH NIEM, tuc tinh thuc song tung phut giay hien tai.

Trong kinh dien Nguyen Thuy, co nguoi hoi Duc Phat: co the dung mot cau ma tom tat ca giao phap? Phat tra loi, co the, va cau do la: “Dung de bam chap vao bat cu thu gi.” Ai nghe cau nay la nghe toan the giao ly cua Phat, thuc hanh dieu hanh la thuc hanh tat ca moi phap mon cua Phat, va chung ngo dieu nay la chung ngo cot tuy cua Phat.

Chung toi goi Kinh Kim Cang Bat Nha la kinh “yeu thuong va tu do”. Yeu thuong den cung thi cung doi hoi su tu do noi tam tron ven. Khi do, con nguoi se chung nghiem ra “Mau Nhiem Loi Muon Thuo” (Chan Tam). Cau noi tieng cua Kinh Kim Cang la: “Ung vo so tru nhi sinh ky Tam”, Nen dung tru vao bat cu dieu gi thi se ‘sinh ra’ Chan Tam. Cau noi noi tieng khac cua thien su Ma To: “Tam Dia nhuoc Khong, Tue Nhat tu chieu”, dat tam nhu the trong khong, thi Mat Troi Tri Tue tu nhien chieu sang.

Trong kinh Phap Cu (Dhammāpda), bai ke 160, duc Phat tuyen bo:

“Tu minh nuong tua minh,
Nao co nuong tua khac.
Nho kheo dieu phuc minh,
Ðuoc nuong tua kho duoc.”

(“Attāhi attano nātho
Ko hi nātho parosiyā
Attanā va sudantena
Nāthaṃ labhati dullabhaṃ”).

Ta la noi nuong nho cua Ta, khong ai khac la noi nuong nho duoc, tro ve voi cai Ta thuan tinh, chinh la noi nuong nho hy huu.

“Tu minh nuong tua minh” hay tro thanh vè “cai Ta thuan tinh” chinh la Tro ve, Thay ra va Song trong Loi Muon Thuo, Chan Tam, Tanh Biet cung chinh la Tanh Giac Choi Sang Thanh Tinh ma trong Kinh Tang Chi* duc Phat goi la Pabhassara Citta. Tanh Giac nay ai cung san co nhung vi bi ban nga ta kien tham ai che mo nen khong tu thay. Do do, duc Phat day can phai PHA CHAP, tu la "xa ly, ly tham, doan diet moi ta kien tham ai thi tam moi an tinh", day con duong Nhat Huong cua nguoi tin Phat. Khi tam an tinh thi tanh giac hien lo, nen "chanh tri giac ngo Niet-ban".

(*) “Tam nay, nay cac Ty-kheo, la sang choi. Va tam nay bi o nhiem boi cac cau ue tu ngoai vao. Ke pham phu it nghe, khong nhu that ro biet tam ay. (Pabhassaram’idaṃ bhikkhave cittaṃ tañca kho āgantukehi upakkilesehi upakkiliṭṭhaṃ. Taṃ assutavā puthujjano yathābhūtaṃ nappanājāti.)

Tam nay, nay cac Ty-kheo, la sang choi. Va tam nay duoc got sach cac cau ue tu ngoai vao. Bac Thanh de tu nghe nhieu, nhu that ro biet tam ay” (Pabhassaram idaṃ bhikkhave cittaṃ tañca kho āgantukehi upakkilesehi vippamuttaṃ. Taṃ sutavā ariyasāvako yathābhūtaṃ pajānāti).

Bám Cháp, Dinh Mac. Nghiẹp Si: Vo Minh

Tùng ánh mát, tùng nói cuòi, tùng khỏi tam vui buòn yeu ghét của ta dèu do súc mạnh ben trong, Nghiẹp, sui khién dãn dát. Có ai trong chúng ta là Tụ Do dù chỉ trong tích tác dòi mình dau! Mõi chúng ta dèu "sinh ra" tù nghiẹp, làm toi tó cho nghiẹp, kẻ no lẹ của nghiẹp.

Truóc hét, Nghiẹp là súc mạnh ngu si mù tói trong ta. Ai cũng cũng ngu si, nhung lại còn ngu si hon nũa vì luon cho mình dúng mình phải mình biét hét mọi sụ! Súc mạnh ngu si hay Vo Minh này, Phan Tam Học gọi là Vo Thúc. Ta dang thúc dang tỉnh day, nhung nhà tam lý nói ràng chỉ có 5% là ý thúc tỉnh táo thạt sụ thoi.

Chúng ta mù lòa di trong dem. Chúng ta dang trong con mo ngủ suót bao kiép dòi. Yeu ghét vui buòn xum họp chia phoi cho tói tháy ràng day là toi, là nguòi, là tròi, là dát, là dẹp, là xáu, là hon, là thua, là sóng, là chét...nhung tát cả vãn chỉ là con dại mọng.

Lam nguoi, con la pham phu, thi con co hang trieu hang ty dieu dinh mac. Dinh mac vao tinh vao tien vao danh, dinh mac vao an vao uong, dinh mac vao ao vao quan vao xe vao co vao nha vao cua, dinh mac vao dep vao xau vao hay vao do vao thap vao cao, dinh mac vao thanh thien vao toi loi vao cao ca vao thap hen, cho den dinh mac vao kinh dien, dinh mac vao tong phai ton giao, dinh mac vao le luat vao truyen thong vao van hoa vao gia dinh vao dong toc, dinh mac vao Chua vao Phat vao thanh vao than vao vo than vao huu than vao tin tuong vao me tin, dinh mac vao ngu muoi vao kien thuc vao tri thuc, dinh mac vao bui xui bua xua...

Dinh mac, chap, truoc, tuc la no le, tuc la, song trong cai long, chang co tu do.

Y ua, tin Chua, yeu Chua, ma cung la no le, khong tu do sao? Rat co the, khi tin Chua “cua minh”, Chua “kieu minh”. Chua la bau troi. Chua la dai duong. Cang tin cay tua nuong vao Chua, cang lao minh vao bat ngat tu do. Tuy cung dang so. Nhung nguoi noi ve Chua nhieu qua va de qua, thay cung ngo ngo ky ky.

Tin Phat, theo Phat, thi cung can tinh tao. Phat cuoi cung chang la ong nay ba kia. Phat la tam bao la tu do va sieu viet sang suot. Neu tin ong ba Phat nay Phat no, thi can “gap Phat giet Phat, gap To giet To”. Con duong cua Phat la con duong Tri Tue, nho Tri Tue, ma khong si me vuong mac, tro nen bao la tu do.

Khoi mo Tri Tue, thay cai That cua minh cua doi. Thay cai phu du hu ao cua van su. Thay cai “Thanh Tinh” vo bien trong van su. The la, giua ngan muon noi troi bien dong dao dien, van vo cung yeu thuong va vo cung tu do, khong dinh mac.

Yeu Chua het long het suc, de Chua dan dua va soi sang, pho thac va tin tuong thay vi “bat” Chua phai lam theo y minh, thi se den luc, “Ngai dua con len, cho toi bau troi tu do”.

Ngay voi nhieu nguoi tot lanh dao duc, ho yeu Chua kinh Phat, kinh le thanh tam, lam viec bac ai... Nhung rat nhieu nguoi van khong khao khat tu do, khong thay mot dieu cot loi cua ton giao va cung la gia tri lon lao cho cuoc song, la tro nen tu do, thoat khoi Vo minh.

Lòi Chúa gọi: "Hãy thúc dạy hõi ai ngủ me!". Den bao giò mói Thúc Dạy, mói Giác Ngọ mọt làn! Ngay cả dièu co bản ràng mình dang mo, dang trong Vo Minh, mà cũng chảng biét, chảng nhạn, khu khu cháp bám ràng toi hoàn toàn có lý, hoàn toàn chính xác chính dáng vo cùng!

Mọt làn thúc giác, tháy Vo minh cũng là Niét Bàn, là Giác Ngọ. Nguọc lại, dù nói duọc dén Phạt dén Chúa dén gì gì chang nũa, thì cũng là nói mó, nói khùng, nói dien, nói vọng vụn vó vản mà thoi!

LOI PHAT LOI CHUA LOI THAY LOI CHA
TAT CA LA LOI. CHANG LA TA, CHANG CUA TA, CHANG LA TU NGA CUA TA.

Khong Dong = Vo Cung = Tai day va bay gio

#herenow #tinhthuc #giacngo #giaithoat.

Facebook.com/onlynowandhere

Ý kiến bạn đọc

TÌM KIẾM BÀI THƠ
Nhập từ khóa:
Tìm kiếm