xe trâu
Nhà nghèo chữ nghĩa thơm mùi mực
Con nhớ muôn đời ông giáo Như (5)
Bông mướp trổ vàng dưới mái hiên
Giàu thêm chữ nghĩa, chẳng giàu tiền
Trâu già vẫn kéo xe trâu cũ
Nữa kiếp con mang nợ chủ điền .
Làng cũ sau ngày binh lửa dậy
Con không về nữa xóm Điền-Trên
Đông-Yên (6) làng cũ xa xăm quá
Mờ vết xe trâu bóng mẹ hiền .
Khi con bán chữ mua cơm áo
Tóc mẹ thúng bông rối mái đầu
Ngồi kể chuyện buồn đêm Chợ Quán
Quãng đời cay đắng, chuyện xe trâu .
Trời hởi mẹ ơi con bất hiếu
Nửa đời, sự nghiệp trắng hai tay
Tại sao con chẳng đi ăn cướp
Cho mẹ cho con bớt đoạ đày .
Tại sao trời bắt làm thi sĩ
Khóc mướn thương vay mãi chuyện đời
Mà trái tim đau giàu cảm lụy
Bị đời gạt mãi mẹ hiền ơi !
Một chiếc xe trâu, bao hột giống
Đổi cho con một kiếp làm thơ
Nếu không có mẹ, thơ và mộng
Con chết còn hơn sống kiếp hờ
Mẹ bảo : "mọi nghề đều quí trọng
Con ơi cứ sống cứ làm thơ
Bạc tiền danh vọng như mây nổi
Má vẫn gần con, dẫu xuống mồ "
Kiên Giang
(Chợ Quán đêm 9-10-63)
Chú thích:
(1) Xẻo Đước : Một con rạch ở làng Đông Yên
(2) Đông Hoà : Làng quê ngoại
(3) Đông Thái : Làng quê nội
(4) Điền Trên : Một xóm hẻo lánh khi song thân vừa ra riêng đến đây để lập nghiệp
(5) Giáo Như : thầy dạy vỡ lòng tên Như
(6) Đông Yên : Một làng ở quận An Biên (tỉnh Kiên Giang) cách quê nội, quê ngoại một ngày thuyền. Song thân đã tạo lập sự nghiệp tại làng này .