lệ chi hận sử (05)
Khơi dòng lịch sữ
Bao biến cố vua chưa thức tỉnh
Vì phong ba sóng định hoàng cung
Theo cha thỏa chí vẫy vùng
(440) Mười năm kháng giặc vượt rừng đạn tên
Khi đất nước hết cơn binh lửa
Được vua cha phong chúa phong hầu
Nhưng ngôi Hoàng Tử tối cao
Không phong con trưởng lại giao con khờ (27)
Hữu Tướng Quốc Tư Tề nắm giữ
Lại được phong chức vụ Quốc vương
Nhưng ngồi ngay giữa triều đường
Chính Lê Thái Tổ nắm cương trị vì
Không nắm vững đường đi nước bước
Muốn giữ tròn sau trước một lời
Nên phong Hoàng Tử nhiệm thời
Nguyên Long Thái tử nối đời vua sau
Càng không nắm khi trao trọng trách
Cho Tư Tề đặc cách duyệt quân
Để đi dẹp giặc loạn thần
Lại đưa Lê Sát góp phần hành quân
Nhưng Lê Sát ông thân bố vợ
Của Nguyên Long, chẳng sợ Tư Tề
Cố tìm mọi cách trì trề
(460) Hành quân chẳng được, đi về cũng không
Vì hết tướng tài hùng trí dủng
(Văn Xảo cùng Nguyên Hãn mệnh chung)
Nên vua đành phải giương cung
Điều quân khiển tướng lên rừng diệt nô
Không còn thấy vầng ô rực rỡ
Tóc bạc màu vẫn khổ xông pha
Chạnh lòng nhớ chuổi ngày qua
Nhớ trang anh tuấn tài ba tuyệt vời
Trần Nguyên Hãn suốt đời trung liệt
Phạm Văn Xão khí tiết hơn người
Vì ta bụng dạ hẹp hòi
Hồn thiêng đã thác chưa nguôi suối vàng
Thêm Nguyễn Trãi bẽ bàng đau khổ
Tạm lui về trú ở Côn Sơn
Để ta hối tiếc tủi hờn
Nhạc vui chưa dứt khúc đờn lạc dây
Quyết trừng trị bọn bầy tôi nịnh
Đuổi hết về an định rừng sâu (28)
Nguyên Long con nhớ việc đầu
(480) Tận dùng Nguyễn Trãi, thỉnh cầu người trung
Làm được thế anh hùng thiên hạ
Kéo về đây hết dạ phụng thờ
Trăm hoa đua nở dưới cờ
Ấm no trở lại bến bờ nước Nam
Cha nhắm mắt cũng cam tấc dạ
Chốn cữu tuyền ngựa đã lên yên
Chúc con mưa thuận gió hiền
Để đem đất nước đến miền vinh quang
Nguyễn Gia Linh
(27) Con trai trưởng của Lê Lợi là Tư Tề, đã từng theo cha đánh giặc. Mẹ cùng em đã bị giặc Minh giết còn Nguyên Long là con của bà vợ kế và Lê Lợi vì lời hứa khi bà nầy bị cúng thần cá ở Nghệ An
(28) Trước khi chết vua Lê Lợi đuổi hết bọn nịnh thần Lê Quốc Khí, Đinh Ban Bản, Trịnh bá Hoành về làm dân giã, ra lệnh không được dùng dầu chúng có tài