đặng tất (1357-1409)
Anh hùng há mộng tưởng hư danh
Trả nợ non sông dạ mới đành
Sá kể thần hèn khi nước loạn
Lo vì nghĩa cả lúc đời tanh
Lưỡi gươm kháng địch trời chưa bẻ
Cái án kiêu binh chúa đã dành
Tuấn kiệt gan vàng đâu hổ thẹn
Anh hùng há mộng tưởng hư danh
May 1st, 2018
__________
Sơ lược tiểu sử Đặng Tất:
Theo Khâm định việt sử thông giám cương mục: Đặng Tất (1357-1409) người làng Tả Thiên Lộc, huyện Thiên Lộc, Nghệ An châu nay là xã Tùng Lộc, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh; có thuyết lại nói rằng ông người Hóa châu.[2] Ông thi đậu Thái học sinh thời nhà Trần và được bổ làm tri phủ Hoá Châu nay là vùng Hải Lăng, Quảng Trị. (Wikipedia)
Sau khi nhà Hồ cướp ngôi nhà Trần, quân Minh sang xâm lược nhước ta. Năm 1407 hai cha con Hồ Quý Ly và Hồ hán Thương đều thua trận và bị bắt đưa về Tàu. Tháng11 năm 1407 một tông thất nhà Trần là Trần Ngỗi xưng đế ở Ninh Bình tức Giản Định Đế. Đặng Tất nghe tin đã đem binh về giúp vua Giản Định. Sau nhiều lần thắng trận lập được công lao, Đặng Tất bị kẻ gian dèm pha với Giản Định Đế nên ông bị vùa Trần bắt giết đi vào năm 1409 khi sự nghiệp phục quốc chưa thành.