hoài niệm trăng quê
Người đời hát múa dưới trăng
Trẻ con vui tết cùng trăng đêm rằm
Tình nhân trao phận: mùa trăng
Thi nhân tình tự với trăng (non, già)
Trăng suông làm lạc tiếng gà
Một con gáy cả làng gà gáy ran
Mẹ tôi đi chợ Hà tân
Nhìn trăng đoán định thời gian, canh giờ…
***
Tôi về thăm lại quê xưa
Đêm giá buốt đuổi nắng trưa oi nồng…
Quê nay còn: một chữ KHÔNG!
KHÔNG TẤT CẢ, (chỉ bóng trăng chắc còn):
Không già tóc bạc lưng khom
Không trẻ nít chạy lon ton đường làng
Thiếu nhà cửa, thừa tan hoang
Không còn trường cũ rổn rang tiếng trò,
(Không còn sông Phố ngày xưa):
Lạch suối nhỏ giữa hai bờ cát tro*
Không bến nước không con đò
Không câu hát chẳng điệu hò vọng lên.
***
Bồn chồn chợt nhớ, chợt quên…
Đâu bờ ngấy*, khóm tóc tiên thuở nào…
Đâu rồi bụi chuối buồng cau,
Đâu rồi bóng mẹ trên đầu khăn tang…
Đâu rồi hương vị rau lang,
Đâu rồi cá nhủi* đồng làng quê xưa??
Đâu rồi đây cấy đó bừa…
(Nhìn gốc rạ, nhớ ngày xưa rơm vàng)
Đâu rồi kẻ gánh người quang
Sáng đi chợ Phố tưng bừng mỗi phiên?
Đâu rồi những nụ cười hiền
Câu chào hỏi của người quen thuở nào?
Đâu rồi bãi mía nương dâu
Đâu rồi thôn nữ bên cầu thướt tha?…
***
Bàng hoàng vì chốn quê nhà:
Không tất cả! bãi tha ma: - chẳng còn!!
Dối lòng? Khi trả lời con
Quê cha đó thuở xưa hơn mọi miền:
Có dòng sông Phố êm đềm,
Nước biêng biếc thẳm vẳng lên giọng hò
Đôi bờ xanh mướt khoai ngô
Những cô gánh nước, hai vò* đong đưa
Cánh buồm căng gió sớm trưa
Gỗ ngàn, tre nứa… cùng đua xuôi về
Làng quê sức sống tràn trề
Vườn trĩu quả, ruộng xanh rì lúa xuân
Đêm hè trăng đẹp tuyệt trần
Bao trai gái, nguyện trao nhân cho người
***
Bây giờ tan tác hết rồi!
Người phiêu bạt, kẻ vào đồi trồng khoai
Tha phương cầu thực đông đoài…
Trẻ tìm đất sống, già hoai dưới mồ!
Xóm làng nay: MỘT BÃI NGÔ!
Không đường sá, biết chi mô mà lần?
***
Về quê giữa một ngày đông:
“Lam chiều khói bếp”: những mong đuợc nhìn
Được ăn cá mát rim vàng
Ngửi mùi nhút mít bèn môn, hẹ hành…
Quê xưa còn: NỖI KINH HOÀNG!
Còn chăng căm hận? thù hằn mà chi,
Còn chia rẽ, còn phân ly,
Còn nhìn nông đoản, mong chi đẹp giàu!!?
Nhìn quê xưa, trào nỗi đau
Chẳng làm gì được, thêm rầu chí trai.
Tin rằng rồi một ngày mai
Cố hương cũng sẽ lần hồi khá hơn.
***
Dùng dằng cất bước không lên,
Lòng nặng trĩu, chạnh một niềm ưu tư
Ngoái nhìn lần cuối chốn xưa:
Đám tang ai đó, dận* đưa qua đồng
Dận đưa một chiếc hòm không
Hòm không, không xác, xác tìm không ra…
“Chôn là chôn vậy để mà:
Có mồ mả, có ngôi nhà hồn ma”
Thôi thì cho giống người ta…
THI YÊN ĐÌNH NGUYÊN