tieu du
a. Hay song mot cuoc doi huyen hoa voi troi dat (doan a,b)
Hon ta hoi, hay tieu dieu,
Tung doi canh rong khinh phieu chin tang…
Hay tung canh chim bang muon dam,
Cuoi gio may bay thang ve Nam,
Bay ve que cu giang san,
Ho troi vung vay mien man thoa tinh.
b. Mac cho mieng the dem pha, chi trich (doan a,b)
Mac nhan the re khinh dam tieu,
Oc pham phu sao hieu chi nhan…
Vui than trong chon hong tran,
Ho nhu ve, se qua lan thang nam.
Tam mat hep ma than ti tieu,
Kiep phu du nao hieu chi dau,
Than luon bao quan lam dau,
Cot sao cho khoi co cau thi thoi,
Phan sau bo, danh roi sau bo,
Than nam reu nao ro tuan trang.
Ve sau nao biet thu xuan,
Minh linh ngoai may van nam hay gi?
Nhu Banh to co chi la tho,
Ma chung nhan qua co tan duong.
c. Hay song thoat tuc, vuon len cao dai (doan c)
Nguoi vui tuoc phan ly huong,
Nguoi vui mu ao xenh xang tri vi.
Kia Liet Tu thich di may gio,
Cuoi gio may day do thoa long.
Con ta khinh khoat vo cung,
Sanh vai nhat nguyet, vay vung khinh phieu.
Quen minh quen het moi dieu,
Quen ten, quen het bao nhieu cong trinh.[25]
Song doi song than linh sang khoai,
Nhu Hua Do chang doai cong hau.
Uong an nao co chi dau,
Ma lo voi lang cho rau long ai.
d. Doi song than linh khong phai la chuyen hoang duong (doan d)
Ta chang noi nhung loi phach loi,
Loi cua ta dau noi hoang duong.
Loi ta minh chinh duong hoang,
Vi nguoi khong hieu, trach quang trach xien…
Ke mu toi sao xem mau sac,
Nguoi diec tai sao bat am thanh.
Cho nen nhung ke vo minh,
Toi tam u cac, ngon nganh hieu chi,
Sao biet duoc uy nghi sang ca,
Cua nhung nguoi huyen hoa sieu linh.
Dat troi gom tom trong minh,
Long vao muon vat su tinh nao hai.
Dau song ca ngat troi khong dam,
Dau nong nung cung chang lam sao.
Troi may mac suc tieu dao,
Cho du Nghieu, Thuan de nao sanh vai…
e. Phai biet loi dung het tam kich cua doi minh (doan e, f)
Kiep song no may ai biet dung,
Biet cach dung cho dung, cho hay.
Co dua nam thach trong tay,
Bo ra nam bay, dua nay vut di.
Nhu neu biet de y nhu truoc,
Dung lam phao, song nuoc no bang.
Doi bat qui thu lay vang,
Ngo la da kheo tinh toan lai loi.
Ai ngo no giup Ngo thang Viet,
Giup chu nhan man kiep vinh quang.
Biet dung thoi thuc menh mang,
Dung sai, dung do oan than noi gi.
Nhung hay nhat la khi vo dung,
Thoat vong doi tu tung loi danh.
Song trong Vo cuc sieu linh,
Xa be kho ai, mac tinh nhon nho…
2. TE VAT LUAN
Ta va troi dat cung sinh,
Ta va muon vat su tinh chang hai.[26]
Ta nao biet van dai, nhi nga,
Long muon phuong, muon nga tinh say.[27]
Thenh thang cheo que buom may,
Long troi lac neo chon nay la dau? [28]
Nhac troi tau vui sau muon dieu,[29]
Bong quang huy phieu dieu mung lung,
Noi day ta dut long tran,
Ban cung than thanh, muon phan han hoan.[30]
Trieu noi song muon van ta mac,
Lua ngat troi phan phat ta khinh.[31]
Ta nay da thoat dieu linh,
Thoat vong sinh tu, tu sinh cua doi.[32]
Ta song giua long troi vinh cuu,
Ta song trong khu nuu muon loai.[33]
Voi trong the su van xoay,
Ta nao con biet ben nay ben kia.
Tranh chap het, thi phi cung het,
Thi voi phi phan biet uong cong.[34]
Da vai toi diem dai dong,
Trong ta troi dat menh mong mot mau.
Lon voi nho in nhau mot lua,
Song van dai cung thua phu sinh.
Soi long bat ngat menh mong,
Ma xem non Thai nhu tinh con con.
Ke chet yeu song hon tram kiep,
Con Lao Banh yeu triet, tao vong,[35]
Ta nay xep moi to long,
Het niem nhi nga, song trong long troi.[36]
Nguon mach ay chang voi, chang can.
Ma tran lan, lai lang rat rao.
Kho troi da ro tieu hao,
Tieu sao cho het, dung sao cho cung.[37]
Mac tom ca song cung tom ca,
Mac huou nai nghia ga huou nai,
Mac cho khi vuon sanh doi,
Mac cho trai gai tim noi tuong phung.[38]
Ta tim Dao trong long vu tru,[39]
Trong long ta ta cu tim Troi.
Thuong cho nhan the miet mai,
Lao dao lan dan suot doi uong cong.[40]
Nhung bon tau mo mong ao anh,
Khien cho doi hiu quanh gian truan.
Nao hay o giua long tran,
Tac thanh da san muon phan quang hoa.[41]
Noi chon ay choi loa anh sang,[42]
Cung la noi tinh lang sieu nhien.[43]
La noi suc nuc huong tien,
Ruom ra ta bo, tan phien ta quang.[44]
Dung bien luan noi nang chi nua,
Biet noi sao, biet ta lam sao? [45]
Menh mong bat ngat rat rao,
Im hoi lang tieng moi cao, moi tai.[46]
Ta quen het hinh hai ngon ngu,
Quen rang ta con co hay khong.[47]
La thay phong thai huyen dong,
Ru sao cho sach to long moi nghe.[48]
Song khinh khoat muon be khinh khoat,
Cung trang sao bat ngat xa choi.
Long mang vu tru dat troi,
Cung chu than thanh muon doi song chung.[49]
Song mai mai vo cung, vo tan,
Mac troi may chuyen van quanh ta,
Mac cho tran the bon ba,
Vi ta da duoc tinh hoa dat Troi… [50]
Thu uom hoi dau noi dung got,
Dau la noi cung tot phai di?
Ta nay truyen le huyen vi,
Co Troi lap tuc het ky bon ba.
Duoc Troi, Dao ay la dat dich,
Het lan mo tam mich lang nhang.[51]
Duoc Troi la duoc Thien chan,
Chan nhan phai co Thien quan day long.[52]
3. DUONG SINH CHU
Muon cho doi song khinh phieu,
Bot dieu hao huc, bot dieu bon chen.
Cho lo mua chuoc loi khen,
Cung dung doa lac toi khien gong cum.
Sao cho trong am ngoai em,
De hue gia dao, chu tuyen tam than.
Cho xong vao cho gian truan,
Tranh dieu tranh chap, gianh phan hon thua.[53]
Kia xem thu thuat mo bo,
Co tim khop trong, moi lua luoi dao.
Noi khong chong doi moi vao,
Cho nao cung ran dam lao ich gi, [54]
Lau son gac tia ma chi,
Neu long khong duoc moi be khinh phieu.[55]
Song doi khinh khoat tieu dieu,
Buong tay, dam mat: cung dieu thien nhien.
Co chi ma so cung phien,
Chet la thoat tuc, thanh tien ngai gi.[56]
4. NHAN GIAN THE (SONG TREN DOI)
Song doi o giua the gian,
Dung dem day ro buoc rang ma chi.
Dung co y so tri, so hoc,
Ma tinh toan xoay cuoc co doi.
Truoc khi muon cam hoa nguoi,
Tam linh truoc phai tuyet voi moi nen.[57]
Tam linh phai biet niem chay tinh.[58]
Giu cho long binh tinh hu vo,
Nha khong anh sang hien ra,
Long khong se thay choi loa troi cao.[59]
Kia Vu, Thuan xua nao co khac,
No Phuc Hi cung trac the thoi. [60]
Con nhu doi dai voi doi,
Dau rang quyen bien cho sai tac thanh.
Dung nong nay lo tranh lo chap,
Dung bon chen hao huc, say me.
Truoc sau trang trong de hue,
Dung dem nong gian hai be giao du.[61]
Voi nguoi cho khu khu co chap,
Phai lua chieu tuy bac tuy noi,
Day nguoi khong phai be nguoi,
Ma la uon nan lan hoi moi hay.[62]
Muon dai dung cho say tieu dung,
Dung cho nguoi thao tung doi ta.
«Thao quang, hoi duc» moi la,
Than minh sau truoc khon qua le nay.[63]
5. DUC SUNG PHU
Vuong Bai nuoc Lo cut chan,
Nhung ma de tu dong bang Trong Ni.
Thuong Qui la, moi di uom hoi,
Hoi Trong Ni nong noi truoc sau.
Vuong Bai nao la chi dau,
Lai them tan tat le nao tieng tam.
Trong Ni dap: Thanh nhan la the,
Ngay Khuu nay ho de sanh vai.
Ta con muon lay lam thay,
Hen chi ke kem Khuu nay theo chan.
Mot nuoc Lo da rang chi la,
Ta muon cung thien ha di theo.
Ho thuong gan hoi den dieu,
Con nguoi nhu the cao sieu the nao.
Trong Ni dap: Biet bao cao ca,
Song chet kia dau ha quan tam.
Troi long, dat lo ram ram,
Ma Ngai dau co lo phan xuyen xao.
Biet tinh mang, tieu hao goc ngon,
Long lang lang nao bon tran ai.
Mac cho muon vat van xoay,
Boi vi chu chot trong tay da cam.
Thuong Qui noi xin phan giai ro,
Nghia huyen vi soi to mot phen.
Dap rang: Van vat bien thien,
Phai nhin cho to hai ben di dong.
Tu khac biet ma trong van vat,
Thoi chia phoi gan mat, Viet Ngo.
Nhung tu dong diem nhin ra,
Muon loai la mot, phoi pha chua tung.
Vui song coi hoa dong cua Duc,
Xep mot ben nhan thuc ngu quan.
Sa chi mat mot chan pham,
Chang qua hon dat nem tom khac chi.[64]
Dung tri tue de suy tam kham,
Dung tam co nhan lam thuong tam.[65]
Da tim ra duoc Thien quan,
Nhu ho trong vat chieu cung troi may.
Nhu tung bach thang ngay tuoi tot,
Nhu Thuan Vuong dao cot Tien phong.
Thanh thoi, diem tinh ung dung,
Oai phong hung dung giua vong bien thien.
Vi long ho gom kiem troi dat,
Lai cuu mang van vat sinh linh.
Cung la tai mat than hinh,
Ma trong ruc ro tam linh huy hoang.
Ho hieu biet menh mong vo tan,
Song vo cung, vo han tu bao.
Ai theo nao khien ai nao,
Con nguoi the ay, noi sao cho cung.[66]
Thien chan vi o coi long,
Sa chi lanh sat, hinh dung be ngoai.
Tam linh duong da vach roi,
Sa chi mu mang, han hai, cong danh.
Mo long rong rai mong menh,
Troi kia dat no ha danh rieng ai.[67]
Dung nen day doa hinh hai,
Dung vi danh hao phi hoai tam than.
Tai sao tu tung tinh than,
Hay nen khon kheo go lan van vuong.[68]
Thai Hoa giu ven «Tam thuong»,
That tinh cho de ton thuong tam than.
Su doi chat chuong thang tram,
Le troi da the ban tam lam gi.
Cung nguoi hoan lac sau bi,
Dung nhan ta doi tuy nghi, tuy thoi.
Giu sao cho ven long troi,
Dung cho gio cuon, song troi tam hon.
The la giu duoc «tai toan»,
The la duc hanh chua chan tuyet voi.[69]
Dung chan long da co noi,
Ngoai than nao quan hinh hai nho nhen.
Hinh nguoi, long da thanh tien,
Tinh doi phai trai tan phien sach khong.
Voi nguoi tuy van lon song,
Voi Troi ky that hoa dong tu bao.[70]
6. DAI TONG SU
Bai Dai Tong su nay gom ba de muc chinh:
a. Chan nhan.
b. Dao.
c. Nghe thuat song.
Vay chuong nay se co ba tiet ban ve nhung van de tren.
a. Chan Nhan
Biet troi ma biet ca nguoi,
Do la cai biet tuyet voi tham uyen.
Biet troi moi biet can nguyen,
Biet nguoi moi biet chu tuyen tam than.
Chan tri la bac chan nhan,
Chan nhan moi duoc thong phan chan tri.
Chan nhan khinh khoat huyen vi,
Ha lo tranh chap, ha vi cong danh.
Treo cao long cung chang kinh,
Nuoc trao, lua chay, tam linh chang son.
Mot long sau truoc sat son,
Long mang Dao ca nao con so chi.
Chan nhan nam ngu chang me,
Con khi tinh thuc muon be thanh thoi.
Chan nhan khac biet nguoi doi,
Niem tran phat phoi, niem troi sau xa.
Tu sinh nao khac chi la,
Di vao chang thich, di ra chang can.
Nhan tam chang pha dao tam,
Y troi ha de long tran can ngang.
Cho nen dang dap dang hoang,
Tam hon binh than dung quang sang ngoi.
Vui buon hop nhat voi Troi,
Menh mong bat ngat, ai nguoi dam so.
Kinh quyen tuy tien day dua,
Troi chieu, va lai nguoi ua moi la.[71]
b. Dao
Dao troi huu tinh huu hinh,
Vo vi va lai vo hinh moi hay.
De truyen, kho bat la thay,
Giu thoi giu duoc, trong ray han khong.
Tu sinh, tu ban vo cung,
Co tu troi dat con khong co gi.
Sinh troi sinh dat ra uy,
Qui than au cung la tuy so do.
Cao cao vo tan, khon do,
Cao hon Thai Cuc van cho la thuong.
Tham sau sau may ngan muon,
Sau hon vu tru ma nhuong khong hay.
Lau lai nao ke thang ngay,
Truoc troi, truoc dat, lau nay lau chi.
Song tu muon thuo van y,
Ngan muon tuoi tho, da gi gia nua.
Hi Di, Hoang de, Kien Ngo,
Kham Phi, Chuyen Huc da nho than thong.
Dao troi soi sang coi long,
Moi thanh Than Thanh song cung troi may.
Lao Banh, Pho Duyet nho tay,
Ngung Cuong, Vuong Mau may thay duoc nguoi.
Moi nen Than Thanh tuyet voi,
Ngu noi Thieu Quang, choi noi Ngan Ha.
Biet bao tho lan, ac ta,
Hai vang nhat nguyet khon qua Dao Troi.
Kia nhu Bac Dau thanh thoi,
Cung nho Dao ca moi ngoi cuu trung.
Dao Troi ngam thuc vo cung,
Biet bao quyen phep than thong nhiem mau.[72]
c. Nghe thuat song
Ta nen song thuan menh Troi,
Van de sinh tu nen coi la thuong.
Hinh hai chang van vuong tac da,
Ve ben ngoai bien hoa quan chi.
Ton vong sinh tu cung y,
Chang qua may tao huyen vi an bai.[73]
Doi tran the la doi mong ao,
Tinh voi mo lon lao khac chi,
Tu sinh nhu o voi di,
Nhu thay hinh tuong co chi ban long.
Du Nam, Bac, Tay, Dong cung vay,
Troi bao sao, ta hay vui theo.[74]
Mac cho ngoai canh xoay chieu,
Giua long Tao Hoa khinh phieu thoa tinh.
Dem tam goi menh mong bat ngat,
Thoi tam nay mat mat lam sao? [75]
Muon tim ra Dao chi cao,
Neu khong suy tuong nhe nao tim ra.
Hay thau luom tinh hoa su sach,
Hay khoi tung nguon mach day long.
Hu vo khi da khai thong,
Roi ra se duoc huyen dong chang sai.
Tim Troi phai quen doi, quen canh,
Quen phu sinh, ao anh ben ngoai,
Tam hon khi het pha phoi.
Moi mong ruc ro anh troi hien ra.
Da thay Dao, dau la kim co,
Het co kim vao cho truong sinh.
Ham sinh thoi lai dieu linh,
Phu sinh chang chuong, than linh ay la.[76]
Hay co gang vuot qua nhan nghia,
Hay quen di nghi le cua doi.[77]
Quen minh, quen ca hinh hai,
Thong minh tri hue, gac ngoai tam linh.
Hay hop voi vo hinh, vo tuong,
Cung Dai thong vo luong sanh doi.[78]
The la duoc Dao duoc Troi,
Thoat vong bien hoa muon doi truong sinh… [79]
Ai chi ve su tinh sau truoc,
Ay thay ta dai luoc cho ta.
Thay ta muon vat dieu hoa,
Ma nao ke nghia voi la ke on.
Ban an trach cho muon the he,
Ma chua he lay the lam nhan.
Truong ton da may muon nam,
Ma chua he thay co phan gia nua.
Thay ta cho cung che troi dat,
Lai ra tay dieu khac muon loai,
The ma mot muc thanh thoi,
Chua he co bao la tai, la hay.[80]
7. UNG DE VUONG (Nghe thuat tri dan)
Tri dan nuoc the nao cho phai,
Lam sao cho quoc thai dan an.
Ben ngoai lo lang sua sang,
Hay lo cam hoa tam can con nguoi.
Sua sang nghi thuc ben ngoai,
Thuc la tinh chuyen va troi dao song.[81]
Lay long dan nuoc lam long,
Nhu hoa diem dam, nhu khong moi la.
Dung nen lan dan bon ba,
Lao tam kho tu cho ra than tan.
Phai cho phong do dang hoang,
Roi ra moi dang neu guong cho nguoi.[82]
Minh vuong nghe thuat tuyet voi,
Cong trum thien ha ma coi nhu thuong.
Duc troi cam hoa muon phuong,
Ha can dan phai lo luong nai van.
Am tham gay dung moi giuong,
De cho muon vat an khuong thai hoa.[83]
Rieng minh ru bo phu hoa.[84]
Vui trong Dao ca cao xa tuyet voi.[85]
Song trong Vi thuy choi voi.[86]
Coi chim «Khinh khoat» ra ngoai luc hu.
Lang Vo ha huu ngao du,
Song trong «Vo huu» lang to tich lieu.[87]
Vo vi nhu the troi cao,
Vo vi trac tuyet noi sao cho cung.
Bao trum vo tan thinh khong,
Mit mu tong tich ai lung cho ra.[88]
Tam hon guong sang sang loa,
Chieu soi muon vat dau la rieng tay.[89]
Vo vi hon don ai hay,
Pham tien cho de lot tay pham tran… [90]
Bạn đang xem trang tiếng Việt không dấu! Click vào link sau để xem trang tiếng Việt có dấu:
Tiêu Du