Poem logo
Poem logo

muoi bi an su viet

Tac gia: Dinh Kim Chung
MUOI BI AN SU VIET
(Truong thien su thi)
Tho: Dinh Kim Chung

Muoi bi an co trong su Viet
Chuyen dung sai chua biet the nao
Tang thu mo loi truy trao
Doi loi kha di soi vao cam cung

Cac trieu dai vua Hung truoc nhat
Truoc cong nguyen nam Tuat len ngai (2879 TCN).
Den nam Quy Mao (258 TCN) keo dai
Hai ngan sau le hai hai (2622) nam rong

Theo phep toan tinh trung binh cong
Moi doi vua da song truong ton
Mot tram nam chuc (150) nam tron
Dieu nay trai ly nen con luan tranh

Co nghien cuu phan nganh trieu dai
Moi mot doi ton tai nhieu vua
Co su gia lai phan bua
So nam ton tai chi vua bon tram

Hai: Nghi an vao nam Ky Mao (979)
Dinh Tien Hoang hanh dao thay troi
Chi vi mo thay sao roi
Hoan quan Do Thich nhat thoi hai ong?

Nhung su that duc trong chua to
Do Thich la quan nho trong trieu
Cho du mo uoc cao sieu
Giet vua tiem vi la dieu kho tin!

Khi chung cu chua tim da thay
Thi e la co bay giang ra
Phai chang Hoang hau Van Nga
Tu thong Le Dai Hanh va giet ong?

Mot hoang hau hai chong ngai vi
Trieu Dinh tan roi bi Le thay
Tu thu? Vi nuoc? Ai hay!
Gian tinh ngay ly phan bay duoc thua

Ba: Long Dinh vi vua te nhat
Ac ta nhu Tru, Kiet nuoc Tau
Dam o, nam de tiep chau
Va cho roc mia tren dau nha su

Dieu ay co dung nhu don dai?
Van con nhieu tranh cai ngay sau
Boi ong la vi vua dau
Lay kinh Dia Tang truyen vao nuoc ta

Ong trong vong su la Van Hanh
Phat phap thi luon danh gia cao
Cham lo duong sa, kenh dao
Sau lan truc tiep chien hao cam quan

Mot minh chu vi dan, trong dao
Thi lam sao hung bao ac ta?
Hai muoi bon tuoi bang ha
Tiec thay bia mieng tac qua mo phan!

Bon: Tac gia tho than thuo truoc
Tuc bai tho Nam Quoc Son Ha
Ly Thuong Kiet da viet ra
Dieu nay ngo nhan hay la dung day?

Boi su lieu truoc nay ke liet
Khong sach nao noi viet la ong
Linh Nam Chich Quai co dong
"Than nhan tang o tren khong doc bai”

Cung sach ay lan hai khang dinh
Xuat hien thoi tri thinh Le Hoan
Doc khi quan Tong tran sang
Cho nen tu do danh vang “Tho than”

Nam: Cau chuyen Huyen Tran Cong chua
Dong ho Tran, con cua Nhan Tong
Dan gian don dai tu thong
Voi quan Hanh khien Khac Chung trong trieu

Cau chuyen do co dieu khac la
Tuc Chiem Thanh vua ta the xong
Hoa thieu Hoang hau theo chong
Tran Nhan Tong cu Khac Chung cuu ve

Thoi gian cuu le the dai dang
Theo duong song vua chan mot nam
Khac Chung tuoi ngoai luc tuan
De gi da duoc Huyen Tran xieu long!

Sau: Thu pham thuc trong an bo
Le Chi Vien, Thi Lo giet vua
Khien cho Nguyen Trai cung thua
Tru di tam toc khong chua mot ai

Hon hai chuc nam dai sau do
Moi rua oan huy bo toi danh
Nguoi doi don Nguyen Thi Anh
Sinh con ngoai toc gian manh giet chong

Bay: Nghi an Quang Trung dai de
Benh la mang vi the qua doi
Phai chi lam trai y troi
Pha lang nen thanh than thoi phat ong?

Co thuyet noi Can Long tang ao (1)
Da yem bua nen bao hai chang?
Ngay nay khoa hoc cho rang
Do tai bien, huyet ap tang kho cam

Tam: Vu an loan luan mau tu
Kho tin rang nam nu to vuong
Con Hoang tu Canh - My Duong
Voi ba Tong Thi chung giuong ai an

Vua Minh Mang am tham hai chau
Vi lo xa ngoi bau lung lay?
Con ai nem da giau tay?
Thong dam mau tu chuyen nay dung chang?

Chin: Chuyen be xuong hang Cac Co
Den ngay nay con do chua Thay
Ben trong xuong cot chat day
Lu Gia ten khac khong ngay vong than (2)

La xuong cot nghia quan nguoi Viet
Bi nha Minh bat giet nam nao (TK 14)
Hay la xac nhung anh hao
Bi nha Thanh giet chat vao khi xua? (TK19)

Muoi: Nha Nguyen co vua Khai Dinh
Vo thi nhieu, nham tinh muoi hai
Nhung sinh chi mot con trai
La vua Bao Dai len ngai sau nay

Khai Dinh mac benh “Gay” (3) khi ay
Non doi dau, bong bay moi hong
Ghet dan ba, thich dan ong
Chac gi Bao Dai cung dong sinh ra!?

Nua su that khong la su that
Du chon sau duoi dat chin tang
Khi nao lich su cong bang
Se soi sang tua nhu vang duong kia

GHI CHU:
(1): Theo Hoang Le nhat thong chi, khi Quang Trung gia sang Yen Kinh gap Can Long, duoc Can Long tang cho chiec ao, co theu 7 chu:
Xa tam chiet truc, da dien thu (車心折軸多田鼠)
Nghia la:
Bung xe gay truc, nhieu chuot dong
Theo phep chiet tu, chu "xa" (車) va chu "tam" (心) ghep lai thanh chu "Hue" (惠) la ten cua Nguyen Hue; "chuot" nghia la nam ty (Nham ty 1792). Y cua dong chu tren ao la Nguyen Hue se chet vao nam Ty.
Gia thiet nay y noi rang: Nguyen Hue chet do ao bi yem bua.

(2): Tren tam bia ghi ben ngoai be bang tieng Han, dich ra dai y la “Lu Gia chong Han luu su sach/Be han ngan xuong mai mai ghi”. Lu Gia la tuong nha Trieu, nuoc Nam Viet (the ky 2 TCN). Duoi trieu Thuat Duong Vuong (111 TCN), ong giu chuc Te tuong.
(3): Pe de.

Ý kiến bạn đọc

TÌM KIẾM BÀI THƠ
Nhập từ khóa:
Tìm kiếm