sonnet 18
1. DẪN
Trong số 154 bài sonnets của William Shakespeare thì bài Sonnet 18 là nổi tiếng nhất, được nhiều người thích nhất, và cũng gây nhiều tranh cãi nhất. Bài này thuộc phần đầu Fair Youth (Vẻ đẹp của trai trẻ) gồm từ bài 1 đến bài 126 được cho là thuộc nhóm thơ tình. Bởi vậy, nhiều người nghĩ nhân vật chính trong Sonnet 18 hoặc là nam thanh, hoặc là nữ tú. Nhưng cũng có người bảo rằng Shakespeare đã tụng ca vẻ đẹp của tuổi trẻ. Lại có người nói bài thơ nhằm mục đích vinh danh chính nó.
Sonnet 18 được nhiều người dịch sang tiếng Việt. Đa phần họ dùng đại từ ‘em’ khi nói về nhân vật chính. Trong khi đó, mạng tiếng Anh phân tích cho rằng chủ thể bài thơ là nam nhân. Bởi vậy, để cho được trung tính như trong nguyên tác Anh ngữ, tôi dùng đại từ xưng hô ‘bạn’ trong bản phỏng dịch này.
.
2. THƠ
SONNET 18
By William Shakespeare
Shall I compare thee to a summer's day?
Thou art more lovely and more temperate:
Rough winds do shake the darling buds of May,
And summer's lease hath all too short a date:
Sometime too hot the eye of heaven shines,
And often is his gold complexion dimm'd;
And every fair from fair sometime declines,
By chance, or nature's changing course, untrimm'd;
But thy eternal summer shall not fade
Nor lose possession of that fair thou ow'st;
Nor shall Death brag thou wander'st in his shade,
When in eternal lines to time thou grow'st;
So long as men can breathe or eyes can see,
So long lives this, and this gives life to thee.
.
3. PHỎNG DỊCH
SONNET 18
Có cần sánh bạn với ngày nắng hạ?
Vẻ mỹ miều, và điềm tĩnh bạn hơn
Gió tháng năm làm run run búp lá
Ngày mùa hè quá ngắn ngủi, khô khan
Có đôi lúc vầng dương soi nóng rát,
Sắc nắng vàng thường nhợt nhạt, mờ phai
Mọi vẻ đẹp đều có phần giảm sút
Bởi tình cờ trời đất bỗng đổi thay
Hạ thắm tươi của bạn là vô tận
Chẳng mất đâu sở hữu nét đẹp riêng
Tử thần cũng không làm chi được bạn
Khi vĩnh hằng không giới hạn lớn lên
Người còn thở, hoặc mắt còn nhìn thấy
Thơ này còn, thì bạn còn sống mãi
8/6/2023
Trần Đức Phổ phỏng dịch