mưa về cao nguyên (kịch thơ)
Kịch thơ, một màn một cảnh
(Lời mở đầu)
Ở đây không có loài người. Chỉ là tiếng vọng của những nước, những đất, những đá trong đời hỗn mang.
Chúng mình thử một lần làm thân đá núi, sông hồ để nghe từ vô thủy bản tuyên ngôn không khai từ, kết luận, mà theo tinh thần bản tuyên ngôn đó chúng mình phải luân chuyển đời đời.
Có ai nghe trong một buổi xa mù tiếng vọng của núi rừng tha thiết, âm vang u buồn vạn cổ của những dãi trường giang, chúng nó đấy, đã bao nhiêu đời luân chuyển không ngừng.
Hãy một lần làm thân đá.
Và một lần lắng đọng tâm hồn để hòa tan vào những nỗi mênh mông không cùng của vũ trụ.
Ngày mai chúng mình cũng trở về cát bụi.
CẢNH TRÍ:
Núi rừng. Cuối triền dốc là một dòng sông. Khoảng giữa triền đá còn in dấu của một con nước. Dòng sông chảy chậm, mang theo vài chiếc lá khô.
ÂM THANH:
Tiếng sáo trầm buồn. Tiếng nước chảy. Tiếng cây cối khua động và tiếng côn trùng.
ÁNH SÁNG:
Nắng rất ít, vàng vọt. Vẽ âm u hiện rõ.
NHÂN VẬT:
Ở đây là cuộc đối thoại giữa sông và núi, mà tiếng nói là tiếng vọng từ nghìn trùng.
VÀO KỊCH
Sông
Bước em đi ôm phù sa rỉ máu
Nghe con tim trĩu nặng mấy cung sầu
Úp mặt khóc một chuyện tình ngang trái
Lệ đổ nhiều cho buổi tiễn đưa nhau
Núi
Hồn ngất ngưỡng cầm chân ta cố định
Giữa khung trời ngập gió cát mênh mông
Em đời đời thân lãng tử phiêu bồng
Sầu chất nặng ngàn nẻo đời kiêu bạt
Thôi một lần đành nghe lòng đổ nát
Đón mưa về làm lệ tiễn em đi
Sông
Khi cuộc đời ôm trọn nghĩa phân ly
Tình yêu ấy cũng không là vĩnh cữu
Rồi ngày mai em như dòng cuồng lũ
Chở ưu phiền ôm kỷ niệm ngược xuôi
Biết còn ai trên vạn nẻo đường đời
Hay chỉ có...
Núi ( tha thiết, đau khổ )
...Hỡi dòng sông yêu mến
Ưu phiền kia cũng chôn vào lòng biển
Kỷ niệm này nhòa trong bụi thời gian
Nhưng đắng cay mỗi lúc một dâng tràn
Trong tâm tưởng nghẹn ngào em có hiểu
Sông ( thật cảm xúc )
Em vẫn biết và đời đời nhận chịu
Những lời nguyền hờn trách, hỡi anh yêu
Núi
Ta đứng đây và chở nặng rong rêu
Lòng đã lạnh giờ càng thêm buốt giá
Ta không trách cũng không hờn chi cả
Chỉ ôm buồn và đợi buổi em về
Sông
Ôi cây rừng như nghẹn nỗi buồn tê
Gió lạnh đổ từng hồi xua lá chết
Bao nghẹn ngào chợt tràn trên mắt biếc
Theo vực đầy em đã khóc bâng khuâng
Giọt mưa rơi hay lệ đá anh tràn
Tình héo úa cho lòng em chết lịm
Cuộc tình này chỉ còn là kỷ niệm
Núi
Và cả tâm hồn đang rạn nứt của anh
Kỷ vật cho em trong buổi biệt ly hành
Sông
Em sẽ giữ dù dặm ngàn gai góc
Còn anh...
Núi
... Vẫn ngàn đời thân cô độc
Tuổi đá buồn mỗi lúc một lên cao
Ta đã đứng đây từ vạn kiếp nào
Rong rêu lạnh ôm thân sầu câm nín
Ta đã đứng đây và đời đời uất nghẹn
Nỗi căm hờn hun hút nẻo trời xa
Mưa đã về, hay nước mắt trong ta?
Sông
Rưng rức đổ cho lòng em dâng lũ
Khi tình ta biết bao loài dã thú
Móng vuốt thù cấu xé trái tim em
Núi
Máu đã rơi nhuộm đỏ xác thân mềm
Cho cát lạnh cũng nghe sầu ly cách
Sông
Nhưng chúng mình không bao giờ hờn trách
Núi
Anh vẫn thấy buồn khi sắp phải xa nhau
Rồi ngày mai trên bãi cuối ghềnh đầu
Ai còn nhớ những chuyện tình xưa cũ
Ôi vết thương thêm một lần nung mũ
Buốt tâm hồn trời đất cũng cuồng xoay
Sầu trong anh như lá úa tung bay
Xây mộ tối chôn cuộc tình tan vỡ
Sông
Anh nghe chăng đất trời đang nức nở
Nắng cũng buồn và úp mặt trong mây
Núi
Bánh xe đời mãi mãi vẫn cuồng xoay
Để hoán đổi hữu hình sang cõi diệt
Mỗi chu kì biết bao là thương tiếc
Và ưu phiền lên tám ngã trời xa
Sông
Tình yêu nào đã có buổi thăng hoa
Cũng đến lúc chìm sâu vào quên lãng
Núi
Ngày mai em xuôi hoài ra biển lớn
Có bao giờ quay trở lại nguồn xưa
Chỉ mình anh mòn mỏi mắt trông chờ
Buổi nước ngược, đến bao giờ em nhỉ?
Anh sẽ đứng đây và nghe ngàn thương nhớ
Chảy trong hồn rào rạt biển yêu thương
Sông
Một lần đi ôi muôn nỗi đoạn trường
Đang quằn quại giữa hồn em nhỏ bé
Núi
Rồi mai đây chỉ mình anh đơn lẻ
Kẻ chân trời người góc biển chờ mong
Sông
Em sẽ ngàn năm mãi giữ một lòng
Dù lãng bạt vẫn trọn niềm chung thủy
Khi chân em chưa vào vùng an nghỉ
Thì ân tình mãi mãi sống bên em
Núi
Chỉ riêng anh thân đá sỏi ưu phiền
Đành chôn chặt tình xưa vào tỉnh mặc
Mưa đã đến cho mắt chìm trong mắt
Rễ thương yêu bám chặt mảnh hồn anh
Và ngày nay mưa đến để ly tan
Ta cúi mặt nghe sầu đang chín rụng
Ôi còn đâu những buổi em làm nũng
Cho nắng thẹn thùng lẫn tránh trong mây
Sông
Đã hết rồi những giận dỗi thơ ngây
Còn chăng chỉ hai linh hồn dẫy chết
Sóng gió dậy trong chuyện tình ai biết
Lần cuối cùng em nói tiếng giao thân
Mùa biệt ly trên mắt lạnh phong trần
Ngày tháng cũ bụi hồng lên tám ngã
Núi
Thôi tất cả bây giờ đành xa lạ
Còn cho anh những mãnh vụn buồn đau
Lũng chiều sương ướp lạnh nỗi ưu sầu
Cây tan vỡ cũng đã đầy hoa trái
Cầm chân đá trơ nỗi buồn tồn tại
Khi ân tình như chiếc lá khô trôi
Em sẽ đi và đi mãi muôn đời
Ta cố định vẫn hoài hoài cố định
Mặt trời đó cũng chỉ là hư huyễn
Sông
Thì còn gì là thật nữa đâu anh?
Núi
Anh sẽ tặng em ca khúc biệt ly hành
Lời hát cuối phong nỗi buồn u uất
Trái tim anh đã trở thành ngục thất
Xác thân này ôi một cõi lao lung
Sông
...Nhốt hồn em vào bóng tối trập trùng
Cho anh bớt nỗi buồn khi cách trở
Núi
Mưa sầu rơi hay hồn ta nức nở
Hận nghĩa đời chỉ mấy tiếng phân ly
Và ngày mai em cất bước ra đi
Ta ở lại ôm nỗi buồn vạn cổ
Sông
Em sẽ giữ tiếng lòng theo mây gió
Trao về anh bằng tất cả chân tình
Núi
Vạn núi rừng em dấn bước phiêu linh
Biết em còn nhớ lời này không nhỉ
Anh vẫn thương hoài hỡi người em yêu quí
Dù em quên tất cả nguyện thề xưa
Phiến đá nào nguyên vẹn mãi bao giờ
Thề nguyền cũng phai tàn theo năm tháng
Nhưng anh sẽ chẳng bao giờ quên lãng
Khi đất trời chưa trở lại hỗn mang
Khi thân ta chưa đổ nát điêu tàn
Sông
Nhưng hoán đổi đời đời là hoán đổi
Ngày phải đi giao hoàn cho đêm tối
Mưa cũng tàn và nắng ngập trời xanh
Nhớ ngày xưa em sông nhỏ tươi xinh
Em thân-đá-anh làm ghềnh thác đổ
Núi
Anh những tưởng biển đời không bão tố
Và chúng mình đá nước mãi se duyên
Sông
Bản tuyên ngôn ly cách đã loan truyền
Bánh luân chuyển mòn chu kỳ đau khổ
Tình như lá trên sông gầy bé nhỏ
Sầu như mây tản mạn bốn phương trời
Núi
Chuyện chúng mình như một giọt sương rơi
Mất dấu giữa hoàng hôn u ám
Anh không muốn ca bài tình bi thảm
Để tìm quên trong ngục tối ưu phiền
Sông
Em trót mang đời con gái truân chuyên
Chảy hun hút vào cuối dòng mê lộ
Em đã vượt qua muôn ngàn cổ độ
Trải thân gầy trên mấy bãi phù sa
Nghe lá rơi bao nhiêu buổi trăng tà
Lòng gợn sóng theo từng triền gió ngược
Truông gai nào cho hồn em giá buốt
Sầu ám tiêu trong ngàn sóng trập trùng
Núi
Ta bây giờ như đầm mặn cô đơn
Khi đê duyên hải đã xây thành ngăn cách
Tròng mắt xám nung căm hờn phún thạch
Buổi hồn sâu trầm tích những buồn sầu
Duyên chúng mình như nước giữa giác châu
Sông
Nẻo thương nhớ, nẻo u hoài lưu luyến
Núi
Và thề ước cũng mòn chân vách biển
Cù lao nào làm chứng những lời xưa?
Hơn một lần anh nói với em thơ
Đừng lừa dối bằng đầu môi chót lưỡi
Sông
Em không phải là một linh hồn rỗi
Nên u tình dào dạt chảy lên môi
Lời của em không là tảng mây trôi
Theo gió thoảng về cuối trời quên lãng
Nhưng anh cứ trách và em sẵn lòng chấp nhận
Núi
Rồi mai này còn đâu nữa giận hờn
Anh đứng đây và góp nhặt nhớ thương
Đếm lá rụng nghe nỗi sầu cao ngút
Anh sẽ tưởng ngàn gió rừng thổn thức
Dù tiếng em hoài vọng kẻ yêu xưa
Anh sẽ tìm trong lũng thấp sa mù
Giọt lệ cũ em khóc đời ngang trái
Trong tâm tưởng tình yêu là huyền thoại
Sông
Em không phân trần dù anh mãi hoài nghi
Ngày mai này em cất bước ra đi
Anh sẽ hiểu những gì em câm lặng
Núi
Để lại cho anh chuổi ngày thống hận
Mắt u buồn dâng giá rét lên mi
Em đi hoài như một cánh thiên di
Tìm cõi ấm ở cuối trời phiêu lãng
Sao ta đứng đây bốn mùa mưa nắng
Tìm em đâu trong vũ trụ điên cuồng
Nhánh tâm hồn như gai góc thâm truông
Bờ rêu cũ âm thầm thay sắc xám
Ta bây giờ thắp cao niềm thương cảm
Biết gửi về ai hay mãi ủ trong hồn
Sông
Bàn tay nào viết lại bản tuyên ngôn
Phá đổ cả những định đề vô nghĩa
Không khách thể và cũng không chủ thể
Núi
Em vô tình hay cố ý cực đoan
Tạo điêu tàn để trở lại hỗn mang
Cho tứ đại thêm một lần đau khổ
Đổi bình yên lấy nhục nhằn giông tố
Sông
Giông tố này sẽ chuyển tiếp bình yên
Cuộc đổi thay tạo vũ trụ huy hoàng
Vòng ngang trái cũng không còn luân chuyển
Núi
Em đã rơi vào lỗi lầm phiến diện
Nếu cuộc đời không còn nghĩa phân ly
Sông
... Cuộc tình này không chắp cánh bay đi
Núi
Đã phiến diện em càng thêm võ đoán
Nghĩa cuộc đời phải chăng là giao hoán
Giao hợp rồi cũng chuyển tiếp ly tan
Dù trong anh tràn ngập nỗi căm hờn
Cuộc ngang trái đầy đắng cay chua chát
Nhưng tạo hóa hơn một lần sắp đặt
Đành cúi đầu trong tư thế nhận suông
Sông
Mặc kệ em trên vạn nẻo phong trần
Tim rỉ máu suốt lộ trình u uất
Núi
Còn anh đây với tháng năm chồng chất
Rễ căm hờn bám chặt xác thương đau
Vẫn đứng đây nghe sương đổ trên đầu
Mơ gió lộng tưởng biển lòng em dậy sóng
Thôi cũng hết còn ai đâu mà giận
Còn ai đâu mà trách cứ dỗi hờn
Phút cuối này anh biết nói gì hơn
Sông
Thôi đừng nói hỡi người anh yêu quí
Những lời cuối sẽ làm em bi lụy
Khóc đã nhiều nước đã dậy cuồng lưu
Núi
Mai phá sâu hay hải khẩu xa mù
Hãy nhớ mãi lời ca này em nhé
Anh không còn gì cho em nữa cả
Linh hồn này anh đã gửi cho em
Ca khúc cuối cùng cho thương nhớ dài thêm
Ôi ly biệt để rồi không gặp nữa
(Im lặng. Chỉ còn tiếng gió rừng, tiếng côn trùng. Không còn một chút nắng nào. Hoàng hôn. )
( Tiếng vọng của núi từ tư bề trầm buồn, u uất )
Núi ( ngâm )
Một lần nữa ta về đời tỉnh vật
Bốn mùa giăng lòng vũ trụ quay cuồng
Lặng đôi mắt cho sầu lên ướm đỏ
Ngày kiêu sa đôi cánh mỏng trần truồng
Khép cửa ngõ hồn về rưng máu tím
Tình yêu xưa chín rụng đã bao giờ
Ta nhìn người vẫn cuộc đời kiêu bạt
Bụi hồng trần hoen ố mắt nhung tơ
Kỷ niệm rồi cũng vào quên lãng
Bàn tay nào đèo đuột giữa hồn người
Ta thân đá nên ngàn năm cố định
Vẫn hiên ngang người lặn lội trong đời
Ta ngước nhìn mưa về cao nguyên cũ
Cẩm bào vương trời đất lạnh run hồn
Ôi điện ngọc hoàng cung xưa ngã đổ
Hoang phế hằn lên mấy nẻo kim môn
Và ngày mai em xuôi hoài ra biển lớn
Dáng hình xưa lạnh ngắt giữa mưa bay
Rêu mùn rũ trên thân ta phiền tủi
Cho tình yêu về cung lạnh đọa đày
( Lại im lặng. Đêm bắt đầu đổ xuống. Lát sau có tiếng của núi nhưng cũng vẫn là tiếng vọng. Âm thanh buồn tê buốt, mỗi lúc một loãng dần trong triền gió lên đầy )
Núi
Anh sẽ chết trong chuỗi ngày vô vọng
Ôm tình xưa đem mãi xuống tuyền đài
Chuyện chúng mình mong rằng em nhớ mãi
Dù ngày mai em một tảng mây bay
Sông
Rồi một mai núi cao thành nấm mộ
Chỉ còn em lưu diễn giữa dòng đời
Anh đã chết nửa đời em lỡ dở
Mưa em về khóc mãi chuyện mình thôi
Núi
Và mây trắng vấn sương mù nhung nhớ
Rặng thông già vi vút gọi tên em
Anh xin giữ mặt trời cho dỉ vãng
Tháng năm dài mang kỷ niệm trôi êm.
(Tiếng gió ào ạt che lấp tất cả các tiếng động. Kịch chấm dứt )
Sài Gòn, 1971