Poem logo
Poem logo

chieu hon nuoc 2

Tac gia: Nguoi Toi Thuong
Truoc den lan gio trang tho cu
Nhuc nuoc nha, kho ngu yen than
Khoc nguoi tuoi tre Ly Nhan
Khi xua dam viet “Chieu Hon Nuoc” Nam*

Khong guom sung, khong ra chien tran
Ngon but cun khien giac so run
Khen thay chi si anh hung
Hy sinh mang song thap bung lua thieng

Pham Tat Dac nguoi chieu hon nuoc
Thuo xua nguoi vi quoc vong than
Hon thieng nguoi hoi ve day
Giup cho con chau duoi bay ngoai xam

May ngan nam, con Hong chau Lac
Vung non song khong phai tu nhien
Mau dao phai tuoi trien mien
Thit xuong lop lop oan khien chat chong

Xua Dai Viet da tung uat han
Bi Bac phuong giay xeo bao lan
Nu vuong Trung Trieu hien than
Cuu nguy dan toc bao an giong noi

Hon Ngo Ly dap tan Bac thuoc
Hon Tran Le coi bo xieng gong
Hon Quang Trung day non song
Bao hon chien si tren dong ngoai khoi

Trung Cong nay tinh vi xao quyet
Cuop nuoc Nam, ho quyet lan xam
Quan su, kinh te, nhan van
Luc “banh truong cung”, luc “lan toa mem”

Thoi nguyen tu, ho day bom dan
Mong dien cuong, gay nan bien Dong
Chung ta nuoc nho Lac Long
Tu bi, tri tue, dung phong chong ma

Hon dan toc thuo nao cung co
Toi goi hon hay day ma lo
Cho ham nem am com no
Nhin kia dat nuoc nguy to moi mien!

Kia Nam Quan, Tay Nguyen gam voc
Hoang, Truong Sa lanh hai ngoai khoi
Khap noi day lu ma troi
Ma sao Hon Viet rong choi chon nao?

Hon tinh day ma nghe ma ngo
Dung de loai qui do hai dan
Toi van hon hay nhan chan
Toi nai hon hay ra quan giup doi

Hon dat nuoc trieu nguoi doan ket
Hon thi thanh noi ket hon que
Noi em, noi chi, noi toi
Noi anh linh chien voi nguoi thuong dan

Giac du manh khong lam toi so
Hon o tho toi so lam thay
Nuoc non nghieng nga cuong quay
Sinh ton song sot? Mot tay nho hon!

Co nhung ke tham lam vi ky
Cung co nguoi hay chi ban ngang
Co nguoi y lai ngoai bang
Xin hon cho nan roi tan chi minh

Lai co loai chang con nhan tanh
Dem nuoc non dang ban cho nguoi
Nuoc tan, nha mat hoi troi!
Hon thieng song nui ngan doi khoc than

Cung ho Pham, sao ma khac la?
Cung giong noi, long da khac xa!
Nguoi thi “le nho mau sa”
Ke cho voi dap mo cha me minh

Tat Dac no hien ngang chong giac
Van Dong kia hen ha phan dan
Muoi Tu Thang Chin nam xua
Cong ham ban nuoc ky dua cho Tau

Hon Van Dong ve day nghe ro
Toi tru di ban bo non song
Neu hon con biet an nan
Mau mau day do trong chan dam tro

Day cho chung biet duong phai trai
Bo bao quyen, chong lai ngoai xam
Giup dan doi lai giang son
Giup giang son thoat nhung con hiem ngheo

Toi moi goi hon thieng song nui
Giong Lac Hong bon bien nam chau
Muoi Tu Thang Chin nam nay
Tro ve hon hoi ngay nay bieu duong

Bieu duong ro khap cung hoan vu
Chinh nghia ta chong lu ngoai xam
Tra ta song nui Viet Nam
Tra ta nhan pham ngan nam Lac Hong

Pham Tat Dac xua “Chieu Hon Nuoc”
“But viet xong … giot ngoc nho sa”
Toi nay khoc noi loi ca
Mong sao anh chi gan xa dap loi.

Nguoi Toi Thuong
Ngay 21 Thang 8, 2011

* Chieu Hon Nuoc, Nha in Thanh Nien Ha Noi, 1927, la bai ca gom 198 cau song that luc bat bay to tinh canh “nuoc mat nha tan ”, keu goi hanh dong khoi phuc giang san noi giong. Tac gia la nha tho yeu nuoc Pham Tat Dac (1909-1935) nguoi lang Dung Kim (nay thuoc xa Hop Ly), huyen Ly Nhan, tinh Ha Nam.


Pham Tat Dac sinh ngay 15-5-1909, mat ngay 24-5-1935 o Ha Noi, la con mot vien thong phan lam viec o nha in IDEO (Imprimerie d’Extronc orient, cung goi la nha in Vien Dong) o Ha Noi. Nam 1923 vao hoc o truong trung hoc thuoc dia (truong Buoi); nam 1926 bi duoi vi tham gia to chuc le truy dieu Phan Chu Trinh va ho hao bai khoa. It lau sau Pham Tat Dac lam va in thanh sach bai tho dai Chieu Hon Nuoc, sach vua duoc phat hanh da bi cam. Pham Tat Dac bi dua ra xu tai toa Trung tri o Ha Noi ngay 15-6-1927. Toa an thuc dan nghiem khac ket toi cuon sach, nhung vi tac gia moi 17 tuoi (chua den tuoi chiu trach nhiem truoc phap luat) nen toa quyet dinh giam vao nha trung gioi cho den tuoi truong thanh. Pham Tat Dac bi dua di an tri o nha trung gioi Tri Cu (nay thuoc xa Ngoc Van, huyen Tan Yen, tinh Bac Giang ). O day ong tiep tuc tuyen truyen chong Phap va dung ra to chuc danh giam thi nen lai bi dua ve giam o nha pha Hoa Lo, Ha Noi; nam 1930 duoc tha nhung vi suc yeu, Pham Tat Dac mat it lau sau do.

Chung ta hay dam hon minh vao nhung loi tho tim oc cua Pham Tat Dac:

“Nghi than the heo hon tac da
Trong non song la cha dong chau
Mot minh canh vang dem thau
Muon dem mau do nhuom mau giang san”

Va lang nghe tieng goi moi tha thiet cua mot nguoi het long yeu nuoc thuong dan:


“…Mong hon tinh hon cang khong tinh,
Mong hon ve hon dinh khong ve.
Non song hon bo loi the,
Cho non song chiu tram be lam than.
Hon hoi hon! - Giang san la the,
Giong Lac Hong toi ke hon hay:
Ke tu hon lac den nay,
Dem dem khoc khoc ngay ngay than than.
Cung co ke tren ngan do mau,
Cung co nguoi nuong nau phuong xa.
Cung nguoi bo cua bo nha,
Cung nguoi lo nghi tuyet pha mai dau.
Cung co ke lam trau lam ngua,
Cung co nguoi day to con doi.
Cung thang buon ban giong noi,
Khon thieng chang hoi hon coi cho tuong!...
Co mom noi khon duong ma noi,
Co chan tay nguoi troi chan tay.
Map mo khong biet do hay,
U u cac cac cong nay viec kia.

Hon hoi hon! - dem khuya canh vang,
Hon nghe hon co dang cay khong?
Toi day cung giot mau hong,
Cung xuong cung thit con Rong chau Tien.
Trong thay canh ma dien ma dai,
Trong thay tinh ma dai ma dien.
Ma sao khong the ngoi yen,
Ba cau gan ruot toi bien moi hon…”

Chieu Hon Nuoc vang vong am huong tho van cua phong trao duy tan dau the ky XX va cung in dau tinh than yeu nuoc va tam trang xot xa cua lop thanh nien hoc sinh nhung nam 1920. Chieu Hon Nuoc la tieng noi can dam cua mot nguoi tuy con o tuoi vi thanh nien nhung da day long thiet tha voi van nuoc.

De doc toan bai, xin vao Website: http://vnthuquan.net/diendan/tm.aspx?m=356335
Tieu su trich theo Website: http://thptlynhan-hanam.edu.vn/forum/viewtopic.php?f=40&t=3289

Ý kiến bạn đọc

TÌM KIẾM BÀI THƠ
Nhập từ khóa:
Tìm kiếm